Type vuurwerk en letsel jaarwisseling 2022-2023

Bij de jaarwisseling 2020-2021 en 2021-2022 gold in Nederland een algemeen vuurwerkverbod vanwege de maatregelen rondom corona. Bij de jaarwisseling 2022-2023 was in een beperkt aantal gemeenten sprake van een afsteekverbod en was voor het eerst het afsteken van knalvuurwerk en vuurpijlen verboden.

Het aandeel letsels door vuurpijlen en knalvuurwerk is ondanks het verbod op dit vuurwerk nog niet substantieel afgenomen, hoewel uit het consumentenonderzoek van VeiligheidNL onder kopers en afstekers van vuurwerk blijkt dat het afsteken van vuurpijlen en knalvuurwerk verminderd is. De twee jaarwisselingen waarin alleen F1 vuurwerk was toegestaan hebben bijgedragen aan een toegenomen populariteit van dit ‘fop- en schertsvuurwerk’, wat heeft geleid tot een toename van het aandeel letsels door F1 vuurwerk, inmiddels ruim 10 procent van het totaal. Verder zien we een lichte toename van letsels door zwaar illegaal vuurwerk, waarbij vooral cobra’s meer betrokken waren bij vuurwerkongevallen.

Brandwonden,  vaak aan handen en vingers, en oogletsel door vuurwerk werden het meest behandeld op SEH en HAP, in lijn met eerdere jaarwisselingen. Brandwonden worden veroorzaakt door vrijwel alle typen vuurwerk, maar iets meer door F1 vuurwerk, vuurpijlen, single shots en cakes. De geregistreerde amputaties werden, in lijn met vuurwerkongevallen in eerdere jaren, allemaal veroorzaakt door zwaar illegaal knalvuurwerk of overig illegaal vuurwerk, en fracturen in meerderheid door knalvuurwerk/carbid en zwaar illegaal knalvuurwerk. Oogletsel ontstond, net als brandwonden, door diverse typen vuurwerk, zowel sier-als (illegaal) knalvuurwerk. Dit beeld wijkt niet erg af van eerdere jaarwisselingen.

Bij één op de drie vuurwerkongevallen met F1/F2 vuurwerk of vuurpijlen/knalvuurwerk was gedrag de belangrijkste factor die tot het letsel leidde. Daarbij werd vaak vuurwerk uit de hand afgestoken, gestunt met vuurwerk (bijvoorbeeld gooien met vuurwerk) of op een andere manier onvoorzichtig vuurwerk afgestoken (bijvoorbeeld onvoldoende afstand houden of kinderen vuurwerk geven). In één op de vijf gevallen was er sprake van ondeugdelijk vuurwerk, dat bijvoorbeeld te vroeg afging. In bijna de helft van de gevallen kon niet worden vastgesteld of het letsel ontstond door product of gedrag, maar werd het slachtoffer bijvoorbeeld geraakt door rondvliegende roet- of vuurwerkdeeltjes of vuurwerk.