Onderzoek naar letsels en oorzaken fietsongevallen Oost-Nederland

Het ROV Oost-Nederland wil dat iedereen veilig op de fiets aan het verkeer kan deelnemen. Een eerste stap om de fietsveiligheid te vergroten, is inzicht creëren in gevaarlijke verkeerssituaties voor fietsers. Om dit inzichtelijk te maken, hebben ze ons gevraagd om de ongevallen in de regio waar fietsers bij betrokken zijn te analyseren.

VeiligheidNL verzamelde gegevens van de Spoedeisende Hulp (SEH) afdelingen van drie ziekenhuizen in Oost-Nederland; het ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede, het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk en het Radboudumc in Nijmegen. Op basis van deze gegevens hebben we gekeken wat de aandachtspunten zijn voor Oost-Nederland en hoe deze zich verhouden tot de landelijke cijfers. Het onderzoek voor het ROV is afgeleid van een grootschalig landelijk onderzoek naar fietsongevallen in 2016/2017, dat wij eerder hebben uitgevoerd.

Bevindingen onderzoek

De verkeersonveiligheid van fietsers is aanzienlijk. Van de verkeersslachtoffers die een SEH-afdeling in Oost-Nederland hebben bezocht, reed maar liefst 65% op een fiets ten tijde van het ongeval. Een aantal verdere bevindingen:

Verdeeld naar leeftijdscategorie geldt dat 15% van de slachtoffers kinderen (0-12 jaar) zijn, 13% zijn jongeren (13-18 jaar), 48% volwassenen (19-64 jaar) en 24% senioren (65 jaar en ouder).
De opkomst van de elektrische fiets is duidelijk zichtbaar. Circa 20% van de fietsslachtoffers die zich op de SEH moest laten behandelen, fietste op een elektrische fiets ten tijde van het ongeluk. Bij de senioren lag dit percentage veel hoger, namelijk op 50%.
Ook in de recreatieve sfeer gaat het vaak mis: 1 op de 10 SEH-fietsslachtoffers reed op een racefiets en eveneens 1 op de 10 op een mountainbike.
Er waren ongeveer evenveel vrouwen als mannen fietsslachtoffer. Per doelgroep zijn er wel duidelijke verschillen. Zo gaat het bij de kinderen (63%) en racefietsers (85%) vaker om jongens en mannen. Bij de senioren vallen juist meer vrouwelijke fietsslachtoffers (64%).
Het helmgebruik is voor verbetering vatbaar. Slechts 16% van de fietsslachtoffers droeg ten tijde van het ongeval een helm. Dit betreft dan vooral de racefietsers (86%) en mountainbikers (68%). Kinderen (4%) en jongeren (2%) dragen de fietshelm zelden.

In grote lijnen komt de fietsonveiligheid van Oost-Nederland overeen met het landelijke beeld. Wel ligt de ernst van de fietsongevallen iets hoger dan landelijk. Bij 23% van de SEH-fietsslachtoffers volgde een ziekenhuisopname. Landelijk ligt dit percentage op 20%. Het hele rapport is hieronder te downloaden.

Het ROV Oost-Nederland wil de resultaten van het onderzoek gebruiken om (de aanpak) van het focusthema Fietsers verder uit te werken en aan te scherpen.