Ongevallen met voetgangers in 2019

VeiligheidNL heeft, in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), een analyse gedaan naar ongevallen met voetgangers die in 2019 op de Spoedeisende Hulp (SEH) terecht zijn gekomen. Gelukkig komt er steeds meer aandacht voor de voetganger als kwetsbare verkeersdeelnemer. IenW wil lopen stimuleren en streeft er naar om kwetsbare groepen zo lang mogelijk op een veilige manier aan het verkeer deel te laten nemen, zoals beschreven in het Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030 (SPV).

Meer eenzijdige voetgangersongevallen
In 2019 werden er ruim 24.000 voetgangers behandeld op de SEH. Dit is naar schatting drie procent van het totaal aantal SEH-bezoeken na een verkeersongeval. Het grootste deel (21.200) is slachtoffer van een eenzijdige voetgangersongevallen, waarbij struikelen (42%) het meeste voorkwam. Dit aantal is de afgelopen jaren gedaald met 20% (2011-2019). Het aantal verkeersongevallen met voetgangers bedraagt naar schatting 3.200, waarbij een botsing met een personenauto (51%) het meeste voorkwam. Dit aantal is de afgelopen jaren ongeveer gelijk gebleven.

Risicogroepen
Het verschil tussen de eenzijdige voetgangersongevallen en de verkeersongevallen met voetgangers, is dat de eenzijdige ongevallen relatief meer ouderen zijn met een gemiddelde leeftijd van 56 jaar. De slachtoffers zijn relatief vaker vrouwen dan mannen. Dit tegenover de gemiddelde leeftijd van 42 jaar bij verkeersongevallen met voetgangers. Hier zijn relatief meer kinderen en jongvolwassenen slachtoffer.

Kosten
Gezien het grote verschil in aantallen SEH-bezoeken, leidden eenzijdige voetgangersongevallen zowel tot hogere directe medische kosten als tot hogere verzuimkosten dan verkeersongevallen met voetgangers. De kosten van verkeersongevallen met voetgangers waarvoor een SEH-behandeling nodig was, worden voor 2019 ruwweg geschat op 10-18 miljoen directe medische kosten en 7-13 miljoen verzuimkosten (samen 17-30 miljoen). Verkeersongevallen als totaal leidden in 2019 tot 420 miljoen directe medische kosten en 410 miljoen verzuimkosten. Voor de eenzijdige voetgangersongevallen is de schatting 90 miljoen directe medische kosten en 37 miljoen verzuimkosten (samen 130 miljoen). Zowel voor de directe medische kosten als de verzuimkosten geldt dat de gemiddelde kosten globaal toenemen met het toenemen van de leeftijd.

Het letsel
Bij de SEH-bezoeken na een eenzijdig voetgangersongeval had het slachtoffer in de helft van de gevallen een fractuur. Bij de verkeersongevallen met een voetganger was dat minder, namelijk ruim een derde. In beide groepen had ongeveer één op de vijf slachtoffers letsel aan het hoofd of de hals.

Gevoelsmatig zou je verwachten dat verkeersongevallen met voetgangers (vaak een botsing) relatief vaker tot ernstig letsel leiden dan eenzijdige voetgangersongevallen. De cijfers laten zien dat dit niet het geval was. Het aandeel slachtoffers met ernstig letsel onder slachtoffers van een eenzijdig voetgangersongeval was enkele procenten groter dan onder slachtoffers die als voetgangers gewond raakte in het verkeer. Dit is een gevolg van het grotere aandeel ouderen (met ernstig letsel) onder de slachtoffers van een eenzijdig voetgangersongeval.