Kinderen hebben ruimte nodig om te ontdekken en uitdagingen aan te gaan. Jouw rol is om goed te kijken naar wat elk kind nodig heeft. Een goede begeleider observeert, begrijpt het gedrag en ondersteunt op een manier die past bij het kind. Zie je dat een kind twijfelt, maar dat het wel klaar is voor een volgende stap? Geef dan een klein duwtje in de rug. Zo ontdekt het kind dat het meer kan dan het dacht.

Het lijkt vaak vanzelfsprekend om snel in te grijpen, zeker als er een kans is dat een kind zich bezeert. Toch is dat lang niet altijd nodig. Begin altijd met observeren: kan het kind de situatie zelf aan? De interventieladder helpt je om de juiste reactie te kiezen, van niets doen tot actief ingrijpen. Vaak is even wachten al voldoende om te zien dat het kind het risicovolle spel zelf weer oppakt.

Laat het spel zoveel mogelijk doorgaan, en ondersteun het alleen wanneer dat nodig is. Let op het ‘tipping point’: het moment waarop spelen omslaat in onzekerheid of angst. Dit herken je vaak aan de gezichtsuitdrukking of het stemgeluid van het kind. Grijp op dat moment in met een lichte interventie die het kind verder helpt.

Bij echt gevaarlijke situaties is het belangrijk om in te grijpen en uit te leggen waarom. Vraag bij risicovol gedrag waarom het kind dit wil doen en bied een veilig alternatief met dezelfde spanning – nu of op een later moment.

Kies altijd de lichtste interventie die het spel ondersteunt. Zo geef je kinderen de ruimte om zelf te ontdekken.

1. Kijk goed naar het kind: wat kan het aan? 

2. Geef ruimte als het iets nieuws wil proberen. 

3. Maak duidelijke afspraken en controleer ze. 

4. Waarschuw niet te snel en geef vertrouwen. 

5. Grijp in bij onaanvaardbare risico’s en leg uit waarom. 

6. Volg je intuïtie – als het niet goed voelt, onderneem dan actie. 

Meer weten? Lees dit artikel van Martin van Rooijen, pedagoog en onderzoeker naar risicovol spelen, voor nog meer inzichten en tips.