Soorten schade aan het gehoor

Wanneer we vaak worden blootgesteld aan hard geluid, kan dat zorgen voor blijvende gehoorschade. Maar hoe gehoorschade zich manifesteert, dat verschilt sterk. Sommige mensen horen continue een piep, terwijl anderen juist overgevoelig zijn voor alledaagse geluiden. Gehoorschade kan dus grote invloed hebben op het welzijn van iemand. Maar welke soorten gehoorschade komen het vaakst voor? 

Deze vorm van gehoorschade wordt ook wel ‘disco-dip’ genoemd. Deze disco-dip kun je goed zien op een zogenaamd audiogram, een grafiek die aangeeft hoe goed je bepaalde toonhoogtes hoort. Bij lawaaislechthorendheid zie je in deze grafiek precies op de toonhoogte waar je spraak en muziek hoort, en dat is bij 4000 herts (Hz), een dip.  

Tinnitus is een verzamelnaam voor allerlei geluiden zoals suizen, piepen of brommen die alleen voor een persoon zelf hoorbaar zijn. Deze schijngeluiden ontstaan als de trilharen in het oor of de gehoorzenuw zonder aanleiding een signaal doorgeven. In de hersenen krijgen deze signalen een betekenis.  

Na het uitgaan ervaren veel mensen een piep in hun oren. Deze piep is een ernstige waarschuwing, want het is een eerste teken van gehoorschade. Zelfs wanneer de piep de volgende dag verdwenen is. Wanneer mensen te vaak een piep in hun oren hebben na het uitgaan, kan de piep blijvend worden. Dit is tinnitus. Op de website van Oorcheck

Tinnitus kan allerlei oorzaken hebben. Lawaai is een belangrijke oorzaak. Maar de oorzaken kunnen variëren van hoge bloeddruk tot infectieziekten. Tinnitus kan ook een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen.  

Mensen met hyperacusis zijn overgevoelig voor alledaagse geluiden, zoals het uitruimen van de vaatwasser of het roeren met een lepeltje in een kopje. Deze overgevoeligheid ontstaat doordat de oren hun dynamisch bereik hebben verloren. Dit betekent dat snelle veranderingen in geluid niet meer goed worden verwerkt. De demping van geluid vindt daardoor niet meer plaats. Geluiden komen veel harder binnen dan normaal. Dit kan als pijnlijk worden ervaren.  

Hyperacusis kan verschillende oorzaken hebben. De meest voor de hand liggende oorzaak is schade door hard geluid. Echter, hoofdletsel, bepaald medicijngebruik of een tumor in het hoofd kunnen ook een oorzaak zijn van hyperacusis.  

Bij het ouder worden gaat het gehoor achteruit. Het aantal trilhaartjes in het binnenoor dat goed werkt, neemt af. De trilharen voorin het slakkenhuis zijn het meest kwetsbaar. Deze trilharen pikken voornamelijk hoge tonen op. De achteruitgang in gehoor begint dus eerst bij hoge tonen en kan al starten vanaf het twintigste levensjaar. Extra schade door hard geluid verslechtert het gehoor nog meer. Een hoortoestel kan het geluid versterken, maar bij zeer ernstig gehoorverlies helpt versterking ook niet meer.  

De omgeving van een persoon speelt een rol bij de mate van gehoorschade. Een ouder iemand die in een stil gebied heeft gewoond, heeft vaker een beter gehoor dan een leeftijdsgenoot die tussen machines, verkeer en muziek heeft geleefd.  

Iemand met gehoorschade kan ook last hebben van diplacusis. Hierbij hoort een persoon geluiden verschillend met het linker en rechter oor. Ook kan iemand last hebben van distortie. Bij distortie worden geluiden vervormd alsof iemand onder water is.  

Gehoorschade door lawaai kun je voorkomen. Lees wat je allemaal kunt doen om gehoorschade te voorkomen.