Automobilisten

In 2023 vonden naar schatting 13.700 SEH-bezoeken plaats voor letsel opgelopen door inzittenden van een personenauto. Onder automobilisten die in 2023 behandeld werden op de SEH-afdeling waren jonge automobilisten oververtegenwoordigd. De groep jonge bestuurders van 18 tot en met 24 jaar was verantwoordelijk voor bijna een kwart (23%) van alle SEH-bezoeken van bestuurders van een auto. Dat komt overeen met 2.400 SEH-bezoeken in 2023. De jonge bestuurder had  een twee tot vier keer grotere kans op een SEH-bezoek dan de groep automobilisten als totaal. Afgezien van het fysieke leed en de zorgkosten, hebben de ongevallen soms (langdurige) uitval van school, studie, werk en het sociale leven tot gevolg.  

Jonge automobilisten:  

1. Lopen relatief vaker letsel op door een eenzijdig ongeval 28%. Dit is relatief meer tov alle andere leeftijden (18%).  Vooral het aandeel ongevallen waarbij het slachtoffer uit de bocht vliegt lijkt groter onder de jonge automobilisten. Jonge bestuurders hadden in een kwart van de gevallen oppervlakkig letsel (26%), dertien procent had een fractuur en dertien procent hersenletsel. 
2. Hebben voornamelijk botsingen door het niet krijgen of verlenen van voorrang  (Bron: Aard en oorzaak van auto-ongevallen in Noord-Brabant | VeiligheidNL 
3. Liepen in de afgelopen 10 jaar meer risico dan de totale groep. Qua trend in de periode 2014-2023 zien we bij jonge automobilisten weliswaar een stabiele lijn net zoals bij de totale groep automobilisten. Maar ten aanzien van de gereden kilometers zien we dat dit vanaf 2021 bij de totale groep stijgt en bij de jonge bestuurders gelijk blijft. De kans op een SEH-bezoek voor aanzienlijk letsel lijkt bij de jonge automobilisten dus ongunstiger te ontwikkelen dan bij de totale groep automobilisten. 

De kans op ernstig letsel is eveneens bij de jonge automobilisten groter dan bij de totale groep.

Ook persoonlijke kenmerken zijn van invloed. Jonge automobilisten die hoog scoren op het persoonlijkheidskenmerk ‘sensatie zoeken’ hebben een grotere kans om een ongeval te krijgen. Jonge automobilisten zijn veel vaker betrokken bij een (dodelijk) ongeluk dan andere automobilisten. Ook hebben ze vaker en meer passagiers in de auto te vervoeren dan oudere bestuurders. Passagiers hebben vaak negatief effect op het rijgedrag van de bestuurder. 

Uit een onderzoek uit 2023 van Trimbos

Veel ongevallen zijn te voorkomen door het gedrag van deze bestuurders te beïnvloeden.  Het meest effectief is een combinatie van verschillende preventiestrategieën en beinvloedingstechnieken: 

1. Het beïnvloeden van omgevingsfactoren door aanpassingen aan de fysieke omgeving  
2. Regelgeving en handhaving gericht op jonge automobilisten 
3. Beinvloeden van de sociale omgeving van jong volwassenen 
4. Voorlichting en educatie van jonge automobilisten 

VeiligheidNL biedt de succesvolle workshop Stand up for your ride uit Noorwegen aan. In een anderhalf uur durende workshop voor 18 - 24 jarigen wordt gewerkt aan de sociale norm over risicovol rijgedrag. Hierbij ligt de focus op de verantwoordelijkheid van de bestuurder én de passagier om veilig thuis te komen.  De groep (van 25 - 60 personen), gaat onder begeleiding van VeiligheidNL aan de slag met de hierboven geschetste problematiek. Ervaringen worden gedeeld, discussies gevoerd, posities worden ingenomen, er wordt gereflecteerd en we spelen rollenspellen. Bovenal leren de deelnemers hoe ze elkaar en anderen het beste kunnen aanspreken op risicovol rijgedrag. Alle inzittenden van een auto zijn samen verantwoordelijk voor een veilige rit naar huis.  

*Letsel Informatie Systeem (LIS) verkeer 2023