Valtraining: wat kun jij doen?

Wil je als gymdocent of pedagogisch medewerker aan de slag met de valoefeningen van Val OK! en ben je benieuwd welke oefeningen er allemaal zijn? Er is heel veel mogelijk! Je leest het allemaal in dit blog.

Foto van Hedy Goossens
Auteur
Hedy Goossens

Vooral de ouders moeten zich bewust zijn van de valvaardigheden van hun kind. Maar het is natuurlijk geweldig als kinderen structureel leren vallen op school of op de BSO. Veilig vallen is namelijk een kwestie van oefenen, oefenen en nog eens oefenen. Want vallen gebeurt bijna altijd onverwachts, en je reactie hierop is een reflex: je spant je spieren aan en strekt je armen uit. Veranderen van deze reflexen doe je niet zomaar even, hiervoor moeten kinderen lang oefenen...

Dat klinkt als een hele serieuze en tijdsintensieve bezigheid, maar dit is niet zo. Het kan eenvoudig en spelenderwijs, helemaal geïntegreerd in de activiteiten die je toch al doet. En hoe vaker je met de kinderen oefent, hoe mooier de resultaten.

Oefeningen om te leren vallen

Er zijn veel oefeningen om valtechnieken te leren. Voor de verschillende valrichtingen, voor verschillende niveaus, voor tijdens de gymles of gewoon voor een leuke activiteit op de BSO. Ik heb ze speciaal voor jou allemaal op een rijtje gezet, in onze valtraining Val OK!.

Aan de slag in het bewegingsonderwijs? Zo pak je ’t aan!

Als docent bewegingsonderwijs ben je de aangewezen persoon om leerlingen tijdens de gymles valtechnieken te leren. Door dit spelenderwijs te doen, vinden kinderen het vaak hartstikke leuk. Je kunt de oefeningen eenvoudig integreren in de lesonderdelen die je gepland hebt. Zo hoef je geen volledige les aan het onderwerp te besteden.

Zo integreer je valtechnieken in je gymles

Overzicht uitklappen
Tip 1: circuitje Ben je van plan

Ben je van plan een circuitje te doen met de kinderen? Integreer dan een valoefening bij 1 van de stationnetjes of tussen twee punten in. Leg een dikke mat tussen twee stationnetjes en laat ze tijdens de wissel bijvoorbeeld een schouderrol maken.

Tip 2: van of uit een toestel springen

Gaan jullie aan de slag met de bok, kast of rekstok? Laat je leerlingen bij de landing een valoefening doen. Dit kan zowel in voor- zij- of achterwaartse richting. Niet netjes landen op twee voeten dus, maar als een echte stuntman of -vrouw doorrollen!

Tip 3: op een toestel springen

Laat je leerlingen ‘tafelspringen’: met een springplank of trampoline op een dikke mat die bijvoorbeeld op twee bruggen steunt. Laat ze er dan vervolgens in hun breedte-as vanaf rollen of springen. Zo kiezen ze zelf de hoogte om ‘er vanaf te vallen’ die bij hun past. Eventueel kun je kinderen na de landing nog een val voorover, zijwaarts of achterwaarts laten maken.

Tip 4: touwen of ringen

Gaan jullie vandaag zwaaien met de touwen? Laat de kinderen dan bij de landing eindigen met een veilige val achterover of plat voorover.

Tip 5: balspelen

Staat er een balspel op het programma? Laat de groep dan volgens de normale regels spelen. 
Wordt er gescoord? Laat de scorende partij of speler dan een coole schouderrol voorover maken op de dikke mat om het punt te vieren.

Aan de slag in de kinderopvang? Zo pak je ’t aan!

Als pedagogisch medewerker vormt het stimuleren van de ontwikkeling van de kinderen een belangrijk onderdeel van je werk. Jij bent dus de aangewezen persoon om de kinderen in jouw groep of opvang spelenderwijs te leren vallen. Door de oefening in een spelvorm te verpakken, vinden kinderen het heel leuk om mee te doen. Én zo kun je het makkelijk integreren in je geplande of dagelijkse activiteiten.

Zo kun je valoefeningen toepassen in de dagelijkse praktijk

Overzicht uitklappen
Tip 1: Balanceren en evenwicht bewaren

Leer kinderen hun evenwicht te bewaren door ze op instabiele ondergronden of over instabiel materiaal te laten lopen. Je kunt variëren tussen staan, lopen, rollen en glijden. Ook wanneer kinderen iets tillen of iets boven hun hoofd moeten houden, trainen ze hun balans. Verliezen ze hun balans? Laat ze dan één van de valoefeningen van Val OK! voorover of zijwaarts maken.

Tip 2: Duw- en trekspelletjes

Ga je duw- en trekspelletjes met de kinderen doen? Dan is ook hier het behouden van balans een belangrijk onderdeel. Doordat de kinderen steeds hun evenwicht moeten corrigeren, trainen ze hun balans. Verliest een kind zijn balans? Laat ze dan één van de valoefeningen van Val OK! voorover of zijwaarts maken.

Tip 3: Laat kinderen tijgeren, huppelen en hinkelen

Laat kinderen veel lopen, maar bijvoorbeeld ook kruipen, op handen en voeten lopen, tijgeren, huppelen en hinkelen in verschillende richtingen. Maak deze oefening moeilijker door de kinderen een veilige voor- of zijwaartse val te maken, of een schouderrol als ze op hun handen en voeten lopen.

Tip 4: Heerlijk draaien, rollen en duikelen

Doe met kinderen spelletjes waarin ze moeten draaien, rollen en koppeltje duikelen. Bouw het rollen langzaam uit naar oefeningen waarbij de kinderen leren een heuze coole schouderrol te maken of helicopteren. 

Bewegen met jonge kinderen

Voor kinderen tot en met drie jaar is het nog iets te vroeg om echte valoefeningen te doen. Door hun relatief grote hoofd en korte armpjes, zijn jonge kinderen motorisch gezien niet in staat een val veilig op te vangen.

Toch kun je ook met deze kleintjes al spelenderwijs hun motorische ontwikkeling stimuleren. Door beweegspelletjes te doen (bijvoorbeeld zoals hierboven beschreven), ontwikkelen kinderen een basis veiligheid. Ze leren hun evenwicht te corrigeren en hun balans te trainen. En ze ondervinden dat vallen niet eng en niet altijd pijnlijk hoeft te zijn. Als je de hoogte van de val beperkt en het risico dus aanvaardbaar maakt, zal het kind schrikken, maar zich niet of nauwelijks pijn doen.

Zo kun je het oefenen

Je kunt oefenen door kinderen uit te dagen met simpele en speelse oefeningen. Wat altijd goed werkt, is inspelen op de fantasie van kinderen. Laat ze stampen als een olifant, rollen als een chimpansee, springen als een kikker, sluipen als een roofdier en huppen als een kangoeroe. Laat ze rennen en vliegen – met hun armen wijd – en veilig landen – op hun buik, zij of rug en weer opstijgen. Met baby’tjes kun je bijvoorbeeld al gaan schommelen: neem de kleermakerszit aan en het kind op je schoot, houd het tegen je aan en wieg samen met het baby’tje zachtjes afwisselend van links naar rechts en weer terug. Zo leert het in een veilige setting dat uit balans gaan, leuk is.

Stimuleer ook ouders!

Wanneer kinderen op school of op de BSO leren om als een echte stuntman of -vrouw hun val op te vangen, is het natuurlijk supergaaf dat ze dat ook met hun ouders gaan oefenen! Vertel ouders dat dit kan met speciaal op maat gemaakte valoefeningen voor thuis. 

Bekijk de valoefeningen voor thuis op kinderveiligheid.nl, dé website voor ouders!

Naar oefeningen

Samenwerken op dit onderwerp?

Meer over onderwerpen:

Meer voor werkvelden:

Welkom bij VeiligheidNL!

Wij maken gebruik van cookies om de website optimaal te laten werken op basis van jouw voorkeuren. Daarnaast analyseren en verbeteren wij continu. Lees meer over ons cookie- en privacybeleid.