Kruiken: zo gebruik je ze veilig

In dit blog beschrijf ik kort de eigenschappen van de verschillende typen kruiken en hoe je een kruik het beste kunt gebruiken. Er is een enorme keuze aan kruiken. De heetwaterkruik is de bekendste, maar je hebt ook elektrisch oplaadbare kruiken. Een ander type is de gelkruik, of kruiken die gevuld zijn met een andersoortige warmtegevoelige substantie, en tot slot de pittenkruik. Ik neem ze graag even met je door!

Gebruiksadviezen voor alle soorten kruiken

• Gebruik de kruik alleen om het bedje voor te verwarmen, en haal de kruik uit het bed als de baby in bed ligt. Wanneer jij als zorgprofessional, vindt dat de baby een kruik nodig heeft in bed om op temperatuur te blijven, leg de kruik dan op de deken, op minimaal een handbreedte afstand van de baby. De kruik mag nooit te dicht bij de baby liggen. De tere babyhuid kan snel verbranden wanneer de kruik gaat lekken of tegen de baby aanrolt. Leg indien nodig een extra deken over de baby en de kruik heen.
• Belangrijk! Adviseer ouders om de kruik nooit zonder overleg met een deskundige (kraamverzorgende, jeugdverpleegkundige, arts) bij hun baby in bed te leggen.
• Mijn tip als de kruik toch bij de baby in bed moet: Wikkel de kruik (met kruikenzak) in een hydrofiele luier of molton, en maak deze aan de zijkant van de kruik vast met een dubbele knoop. Wanneer je de kruik met de knoop naar de baby toelegt, zorgt de knoop ervoor dat de kruik op afstand blijft en niet naar de baby toe kan rollen.
• Gebruik om elke kruik een kruikenzak.
• Gebruik geen hoes in de vorm van een speelgoedbeest; dit nodigt kinderen uit om met de kruik te spelen.
• Adviseer ouders om de kruik goed te onderhouden en bij elk gebruik te controleren of de kruik niet kan lekken.
• De kruik moet na gebruik worden opgeborgen volgens de gebruiksaanwijzing.

 
Dat waren de algemene gebruiksadviezen, hieronder noem ik per kruik nog een paar dingen waar ouders op moeten letten bij gebruik.

Heetwaterkruik

Een heetwaterkruik vul je, zoals de naam al zegt, met heet water. Een gevulde kruik mag niet worden opgewarmd, omdat de kruik hierdoor kapot kan gaan. Ook mag de kruik uiteraard niet lekken of versleten onderdelen hebben. 
Belangrijk aandachtspunt is het vullen van de kruik. Mag dit nu wel of niet met kokend water? Het advies richting ouders is om de kruik niet met kokend water te vullen, vanwege de risico’s op verbranding. Maar een kraamverzorgende mag dit, indien nodig, in de kraamweek wel doen. Bekijk voor een volledige instructie het zorgprotocol Gebruik van kruiken

Elektrisch oplaadbare kruik
Deze kruik verwarm je door de stekker in het stopcontact te steken. Als ouders een elektrische kruik willen gebruiken, is het belangrijk om te checken dat de kruik automatisch afslaat wanneer de gewenste temperatuur is bereikt. Daarnaast moet de kruik in een zak zitten en veilig zijn: zonder scherpe onderdelen en openliggende elektrische elementen.

Gelkruik
Een gelkruik, of een kruik met een andere warmtegevoelige substantie, verwarm je in de magnetron. Tijdens het verwarmen verandert de inhoud van de kruik van een vaste naar een vloeibare vorm. Bij deze variant is het belangrijk dat ouders een kruik kopen met een goede (Nederlandse) gebruiksaanwijzing. Het is namelijk belangrijk dat de kruik niet te lang in de magnetron wordt opgewarmd, of op een te hoog vermogen. Na opwarming in de magnetron moet de kruik ook goed geschud, omdat de ene plek warmer kan zijn dan de andere. Ook hier geldt dat de kruik voor gebruik gecontroleerd moet worden op defecten, zoals scheurtjes. 

Pittenkruik
Een pittenkruik is een zak gevuld met bijvoorbeeld kersenpitten of lijnzaad. De pitten houden na opwarming de warmte lange tijd vast. Opwarmen gebeurt bij voorkeur in de oven of op de verwarming, dus niet in de magnetron. Volg altijd de gebruiksaanwijzing!

Een pittenkruik mag nooit zonder toezicht in het bedje worden gelegd.  Een pittenkruik is namelijk zacht: als de baby met het gezichtje tegen de kruik in slaap valt, bestaat er kans op verstikking. Daarnaast zijn er enkele gevallen bekend waarbij een kersenpittenkruik is ontbrand. Van kruiken met andere soorten pitten zijn geen gevallen van spontane ontbranding bekend. 

Ook hier geldt dat er een duidelijke  gebruiksaanwijzing aanwezig moet zijn, en de kruik moet voor gebruik worden gecontroleerd op stevigheid en defecten, zoals losse naadjes. Ouders kunnen de kruik het beste onderhouden door deze af en toe een beetje vochtig te maken, zodat de pitten niet uitdrogen.

Adviseer De 4 van veilig slapen

We hebben de belangrijkste veilig slapen-adviezen voor je samengevat in De 4 van Veilig Slapen