Vergiftiging bij jonge kinderen: niet enkel bleek en terpentine!

Jaarlijks belanden er ruim 1.000 kinderen in het ziekenhuis na het eten of drinken van iets giftigs! Denk aan producten als schoonmaakmiddelen en cosmetica, maar ook aan medicatie zoals een simpele paracetamol. Kinderen zien niet het gevaar van dit soort producten. Werk jij met kinderen? Weet dan wat de risico’s zijn, maar ook wat je moet doen als het onverhoopt toch mis gaat. Ouders kunnen je hierover vragen stellen. Hieronder geven we je informatie en adviezen die je mee kunt nemen in jouw advies naar ouders. 

Meer dan de helft van alle ziekenhuisopnames door vergiftiging betreft kinderen van 1 en 2 jaar oud. De meeste vergiftigingsongevallen bij jonge kinderen gebeuren in en om het huis waar ze wonen. Kleine kinderen zijn nieuwsgierig en gaan op onderzoek uit. Ze hebben geen benul van gevaar en stoppen alles in hun mond. En omdat ze klein zijn, is een kleine hoeveelheid gif soms al schadelijk. Daarbij: een vieze smaak zorgt er niet voor dat kinderen iets niet opeten of drinken. Giftige stoffen betreffen niet alleen terpentine, bleekmiddel, medicijnen en insectenverdelgers. Ook lampenolie, sigaretten, allesreiniger, vaatwasblokjes en zelfs sterke drank, shampoo, vitaminepillen en planten zijn oorzaken van vergiftiging.

Een plant is giftig wanneer een mens of dier na het eten ervan, al is het maar een kleine hoeveelheid, vergiftigingsverschijnselen krijgt. Ook planten die na aanraking ontstekingen of andere huidaandoeningen veroorzaken, worden als giftig beschouwd. Bekende huiskamerplanten als de begonia, aronskelk en de ficus kunnen zorgen voor irritaties en buikkrampen. Laat ouders checken of ze geen giftige planten in huis of tuin hebben staan.  

Overigens wordt vaak gedacht dat dieren gevoeliger zijn voor giftige planten dan mensen. Dat is niet waar: dieren zijn er over het algemeen juist minder gevoelig voor. Als een plant niet giftig is voor dieren, betekent dat dus niet automatisch dat deze ook niet giftig is voor mensen. 

Pillen lijken vaak op snoepjes. Dat, en nieuwsgierigheid, is de reden dat vooral kleine kinderen vergiftigd raken door medicijnen.

Schoonmaakmiddelen liggen vaak voor het grijpen: vaatwasblokjes onder in het keukenkastje, toiletblokje in de wc. En als alle spullen voor de schoonmaak (emmer sop, chloor, allesreiniger) klaar staan voor gebruik, grijpt een kind zijn kans. Voor alle schoonmaakmiddelen geldt dat ze giftig zijn als ze worden ingeslikt. Schoonmaakmiddelen zitten vaak in felgekleurde, vrolijke verpakkingen. Vooral kleine kinderen worden hierdoor aangetrokken en lopen zo het risico te worden vergiftigd.

Er valt een onderscheid te maken tussen bijtende en petroleumachtige producten, beide kunnen veel schade aanrichten bij jonge kinderen: 

Bijtende producten  

Deze producten geven - wanneer ze worden ingeslikt - ernstige beschadigingen (inwendige verbrandingen) aan slokdarm en keel. Voorbeelden van producten die bijtend kunnen zijn: ontstopper, toiletreiniger, ammonia en ontkalkingsmiddelen. Bijtende producten kunnen ook gevaar opleveren voor huid en ogen. 

Petroleumachtige producten

Deze producten kunnen als ze worden gedronken, in de longen terechtkomen en schade veroorzaken aan de longblaasjes. Een kleine hoeveelheid kan dan al een chemische longontsteking veroorzaken. Voorbeelden van dit soort producten zijn: wasbenzine, meubelolie, lampenolie, terpentine. 

Het is lastig om aan te geven wat de gevolgen van een vergiftiging precies zijn of wat voor letsel kinderen oplopen. De ernst van het letsel is afhankelijk van de hoeveelheid die een kind binnenkrijgt, het gewicht van het kind en of het net gedronken of gegeten heeft. 

De Gifwijzer