Gehoorschade bij kinderen en jongeren: oorzaken en aantallen

Luisteren naar muziek vergroot de kans op gehoorschade bij kinderen en jongeren. 1 op de 7 kinderen tussen 9 en 1 jaar heeft al beginnend hoorverlies, zo blijkt uit de cijfers. 

Het gaat allemaal om de trilhaartjes in het binnenoor. Die verwerken continu geluid, want geluid is er altijd en overal. De trilhaartjes slijten op natuurlijke wijze af. Met het ouder worden vermindert de werking en word je langzaam slechthorend.  

Harde geluiden, vanaf 80 decibel (dB), kunnen het gehoor echter al eerder beschadigen. De trilhaartjes raken overbelast door de geluidsdruk en gaan kapot. Dat kan in één keer gebeuren als het geluid erg hard is, maar gebeurt ook als je te vaak of langdurig hard geluid hoort.  Ter vergelijking: een vaatwasser produceert 60 dB, een voorbijrazende trein 90 dB en een brandweer met sirene 120 dB.

Wat merk je van gehoorschade?

Beschadigde trilhaartjes geven geen informatie meer door aan de hersenen, waardoor je slechter hoort en uiteindelijk slechthorend wordt. Of ze geven verkeerde signalen door, zoals een piep of ruis. De bekende piep in je oren na een popconcert of clubbezoek is een eerste teken van gehoorschade en kan overgaan in een blijvende piep of ruis, dat heet tinnitus. Andere vormen van gehoorschade zijn overgevoeligheid voor geluid (hyperacusis), vervorming van geluid (distortie) en geluiden links en rechts verschillend horen (diplacusis). Lees meer over de soorten gehoorschade.

Beschadigde trilhaartjes blijven kapot. Gehoorschade gaat in de meeste gevallen dan ook niet over. Daarom richt VeiligheidNL zich op preventie.

In Nederland vindt geen structurele screening van het gehoor plaats bij kinderen en jongeren na de kleuterklas.

Gehoorverlies bij kinderen

Onderzoek van het Erasmus MC (2018) toont aan dat 1 op de 7 kinderen tussen 9-11 jaar al beginnend gehoorverlies heeft. Op deze leeftijd worden kinderen met name blootgesteld aan hard geluid door het gebruik van een koptelefoon of oortjes, bijvoorbeeld tijdens gamen, filmpjes kijken en muziek luisteren.

Gehoorschade bij jongeren

Uit onderzoek van VeiligheidNL in samenwerking met JGZ organisaties blijkt dat 13% van de leerlingen niet goed scoorde op een online hoortest: een eerste teken van beginnende gehoorschade. Ook bleek dat bijna de helft van de leerlingen wel eens een piep heeft na het uitgaan en slechts 6% zichzelf beschermt door (bijna) altijd oordoppen te dragen. Vrijwel alle leerlingen luisteren naar een muziekspeler en meer dan de helft luistert zelfs dagelijks. Bijna de helft van de leerlingen luistert op een volume van 70% of hoger, en 15% hoort wel eens een piep na het luisteren naar muziek. 

Wil je in jouw regio aan de slag met voorlichting en preventie bij kinderen en jongeren? Kijk dan op de pagina voor de GGD.