Voorkom verbranding: zorg dat ouders weten wat ze moeten doen

Een kwart van alle slachtoffers met brandwonden die zich melden bij de Spoedeisende Hulp of bij een Brandwondencentrum zijn jonger dan 5 jaar. In 90% van de gevallen

Brandwonden zijn bijzonder pijnlijk en hebben grote impact op het slachtoffer én de ouders. Niet alle brandwonden genezen goed. Bij jonge kinderen in de groei zijn de gevolgen vaak nog groter, doordat de littekens niet goed meegroeien en vaak meerdere operaties nodig zijn. 

Voorkomen is dus zeer belangrijk!

In 2021 heeft de Brandwondenstichting alle risicofactoren en mechanismen van ernstige brandwonden bij kinderen onder de 5 jaar in Nederland in kaart gebracht. Bepaalde brandwonden zijn typisch voor een bepaalde ontwikkelingsfase/leeftijd van het kind. Het onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat vooral jongens van 18 maanden een kopje hete thee over zich heen trokken in rechtopstaande positie. Dit is de gemiddelde leeftijd waarop kinderen zich kunnen optrekken en grijpen. Juist op de momenten dat kinderen een mijlpaal bereiken, zoals grijpen, kruipen en lopen, neemt de kans op brandwonden toe. Het kind begint de omgeving te ontdekken, zonder zich te bewust te zijn van gevaren. Kinderen uit families met meerdere kinderen, een migratieachtergrond, een lage sociaaleconomische status of woonachtig in stedelijke gebieden hebben een verhoogd risico op ernstige brandwonden. 

In de meeste gevallen zien ouders het misgaan, maar zijn net te laat om in te grijpen. Een nieuwe mijlpaal komt altijd onverwacht, opeens kan een kind kruipen en komt het op plekken in huis waar het eerst nooit kon komen. Of van de een op de andere dag gaat het zich optrekken en is niets op tafel meer veilig. Voor ouders is het heel moeilijk om deze mijlpalen te zien aankomen, helemaal bij een eerste kindje. Een veel gehoorde opmerking van ouders na een ongeluk is “Ik wist echt niet dat mijn kind dat al kon”. Het is dus belangrijk om ouders bewust te maken van deze snelle ontwikkeling en te zorgen dat ze op tijd maatregelen nemen.

Opvallend is dat het relatief vaker misgaat als gezinnen op vakantie zijn. Waarschijnlijk zorgt de nieuwe omgeving voor risico’s die er thuis niet zijn, of waar thuis maatregelen voor getroffen zijn om ze af te schermen voor de kinderen. Denk aan de inrichting van de keuken, waarbij de oven op kindhoogte zit, terwijl deze thuis hoog geplaatst is. Of een waterkoker met een lang snoer waar het kind bij kan komen, terwijl dit thuis netjes weggewerkt is. Deze risico’s zijn er overigens niet alleen tijdens vakanties, maar ook als ouders met hun kind op bezoek zijn bij anderen.

Om ervoor te zorgen dat ouders op tijd de juiste maatregelen nemen om verbranding bij hun kind te voorkomen, is het van belang dat ze zich bewust zijn van de risico’s. Als ouders weten wat er mis kan gaan en dat het ook hun kind kan overkomen, nemen ze eerder de juiste maatregelen.