Oorzaken van vallen bij kinderen

Kinderen van 0 tot en met 11 jaar komen het vaakst door een val terecht op de SEH. Er is geen specifieke leeftijd waarop kinderen vaker vallen dan andere leeftijden. Maar kijk je naar de oorzaak van de val, dan kunnen we een duidelijk onderscheid maken tussen de allerjongste en de wat oudere kinderen:

• 0 tot en met 3-jarigen vallen vooral van een vaste trap, zitmeubel, het (ouderlijk) bed of een speeltoestel.
• 4 tot en met 11-jarigen vallen met name van een speeltoestel.

Het opgroeien van kinderen gaat letterlijk met vallen en opstaan. Vallen is helemaal niet erg. Maar doordat kinderen steeds minder bewegen, blijft hun motoriek achter. Uit onderzoek

Onderzoek

Onze cijfers laten zien dat 82% van de ernstige letsels bij 0 tot en met 11-jarigen wordt veroorzaakt door een val. Opvallend: vaak gaat het mis tijdens alledaagse activiteiten, daar waar je het niet gelijk verwacht.

Wist je dat:

• Er vijf keer zoveel kinderen van 4 tot en met 8 jaar op de SEH belanden na een val van een speeltoestel, dan na een ongeval tijdens de gymles?
• 0 tot en met 11-jarigen tweemaal zo vaak ernstig letsel oplopen na een val van de trap, dan na een val van de fiets?

Maar waardoor gaat het nu precies mis? Dit zijn de vier meest voorkomende en ernstige situaties:

Val van de trap

Een val van de trap is één van de ernstigste ongevallen, omdat dit meestal leidt tot (licht) hersenletsel. Kinderen van één en twee jaar oud lopen het grootste risico. Het gaat vaak mis:

• Tijdens het op- en aflopen van de trap.
• Doordat het kind uit de armen van, of samen met de ouder/verzorger van de trap glijdt/valt.
• Tijdens spelen bovenaan de trap.

Val van zitmeubilair

Kinderen van o tot en met 3 jaar vallen ook met enige regelmaat van zitmeubilair. Vooral van de bank of de (kinder)stoel. Kinderen vallen van de bank of stoel doordat ze:

• Op de bank aan het stoeien zijn.
• Op de bank of stoel klimmen.

Val van speeltoestel

Tijdens het buitenspelen testen kinderen wat ze kunnen en verkennen ze waar hun grenzen liggen. Een ongeluk zit dan in een klein hoekje, bijvoorbeeld als ze van het speeltoestel vallen of verkeerd terechtkomen na een sprong van een speeltoestel. Bij hele jonge kinderen gaat het vooral mis bij het spelen op de glijbaan. Naarmate de kinderen ouder worden, verschuift dit naar het klimrek.

Val uit bed

Kinderen vallen vooral uit het bed van hun ouders, maar ook uit hun eigen peuterbed of uit de hoogslaper. Elk jaar belanden hierdoor veel kinderen in het ziekenhuis. De risicoleeftijd ligt tussen 0,5 en 4 jaar. Ze vallen doordat ze:

• Op het bed aan het stoeien zijn.
• Op het bed klimmen.
• Uit het peuterbed proberen te klimmen. 

Letsel als gevolg van een val kun je voorkomen. Niet alleen door alle risico’s te vermijden, maar juist ook door kinderen met risico’s te leren omgaan. Vind daarbij de juiste balans tussen het beschermen van het kind én stimuleren van de juiste vaardigheden. Bij hele jonge kinderen ligt de nadruk natuurlijk op beschermen en het voorkomen van een val van hoogte. Maar naarmate kinderen zich verder ontwikkelen, is het belangrijk om ze ook te versterken in hun vaardigheden. Het versterken van kinderen doe je door het stimuleren van zowel de motorische, cognitieve als sociaal-emotionele vaardigheden. Het aanleren van goede valvaardigheden, of kinderen risicovol spel aan te bieden, zijn hier belangrijke onderdelen van.