Hoe verbannen we verboden vuurwerk uit de handen van jonge kinderen?
Met de eerste week van januari achter de rug weten we wat de jaarwisseling ons heeft ‘opgeleverd’ in o.a. vuurwerkslachtoffers, geweld tegen hulpverleners en geregistreerde brandmeldingen.
Hoewel een lichte daling van het totaal aantal vuurwerkslachtoffers met 3 procent, is er een substantiële toename van ernstig letsel. Zo is het aantal slachtoffers onder jongeren van 12 tot en met 15 jaar van zwaar illegaal vuurwerk gestegen van 13 naar 34 procent. Het totaal aantal ziekenhuisopnames van 9 naar 17 procent.
Beide zeer zorgwekkende ontwikkelingen. De voor- en tegenstanders van een algeheel vuurwerkverbod hebben zich weer op allerlei podia uitgesproken en de vier beoogde coalitiepartijen hebben allemaal stelling genomen tegen een vuurwerkverbod. Dat zal er dus voorlopig niet komen.
Hierbij geen oproep voor een algeheel vuurwerkverbod. Dat is niet aan ons als kenniscentrum voor letselpreventie en deze schokkende stijging bij jonge kinderen gaat over zwaar illegaal vuurwerk. Dat is al verboden. Wel vraag ik hierbij uw aandacht voor deze enorme toename onder jonge jongeren. Letsel door zwaar illegaal vuurwerk is vaak ernstig letsel. Dan heb je het over amputaties van een of meerdere vingers tot hele handen, (blijvend) oogletsel, brandwonden. Jonge kinderen die voor het leven getekend zijn. En dat voor een avondje ‘plezier’.
En hoe komen zij aan dit vuurwerk? Kinderen in deze leeftijdscategorie mogen überhaupt nog geen oudejaarsvuurwerk afsteken (het vuurwerk wat alleen tijdens de jaarwisseling aangeschaft kan worden). Dat mag vanaf 16 jaar.
Een korte search op google leert dat een cobra 6 zo’n 5 euro doet. Misschien geen enorm bedrag, maar voor deze doelgroep best aanzienlijk lijkt mij. In deze leeftijdscategorie hebben de meeste immers nog geen (bij)baantje en moeten ze het meestal doen met zakgeld. Volgens het Nibud liggen de richtbedragen voor zakgeld voor deze leeftijdscategorie tussen de 17 en 30 euro per maand. Ervan uitgaande dat het niet allemaal ‘brave’ spaarders zijn zouden ze er dan zo’n 3 à 6 kunnen aanschaffen. Maar ook al steek je er maar een af. Ook dan kan het gruwelijk misgaan.
En hoe komen ze eraan? Niet via de officiële verkooppunten. Een korte rondvraag onder vrienden en collega’s levert op dat er een levendige handel is via sociale mediakanalen, zoals Snapchat, en op schoolpleinen.
Waarom staan we dit toe? We verwachten van de politie dat zij het wel even oplossen, maar gaan vervolgens volledig voorbij aan de verantwoordelijkheid die we met elkaar dragen. Ouders, leerkrachten, jongerenwerkers, buurtcoaches, grote broers, ooms en neven (en dat ik vooral mannen noem is geen toeval!). Hoe zorgen we er met elkaar voor dat deze jonge jongens niet meer in aanraking komen met dit type vuurwerk? Ze zijn voor het leven getekend wanneer het misgaat. Toekomstdromen: stop maar.
Daarom een vraag aan eenieder: hoe keren we het tij? Deze explosieve stijging onder deze jonge doelgroep dwingt tot actie. Alleen met elkaar maken we kans op een veiliger jaarwisseling. Ik hoor graag uw goede ideeën, want veiligheid is niet per ongeluk. Hopelijk kunnen we dan bij de komende jaarwisseling positiever nieuws brengen.
Martijntje Bakker
Directeur VeiligheidNL