Alcoholvergiftigingen en ongevallen met alcohol in 2021

Van de 4.500 SEH-bezoekers in 2021, was 21 procent jonger dan 18 jaar. Terwijl aankoop van alcohol wettelijk gezien pas vanaf 18 jaar is toegestaan. In totaal was 43 procent van de SEH-bezoekers jonger dan 25 jaar. Van de vrouwen die op de SEH werden behandeld vanwege alcoholvergiftigingen was 51 procent jonger dan 25 jaar.

De kans om  met een alcoholvergiftiging op de SEH-afdeling te komen was het grootst voor 12-17 jarigen. Ook voor 18-24 jarigen was die kans relatief groot. Als we kijken naar geslacht, dan hebben mannen in het algemeen een twee keer zo grote kans op een alcoholvergiftiging als vrouwen. Van de patiënten op de SEH was 63 procent een man.

Daling aantal slachtoffers alcoholvergiftiging

In de 10-jaars periode voor corona (2010-2019) steeg het aantal alcoholvergiftigingen nog significant met 31 procent. Door het lager aantal alcoholvergiftigingen in de coronajaren 2020 en 2021 was er in de meest recente periode 2012-2021 geen significante stijging over 10 jaar meer zichtbaar. Waar onder jongeren tot 18 jaar in het begin van deze eeuw het aantal alcoholvergiftigingen snel steeg, lijkt deze stijging de laatste jaren te stabiliseren. Het aantal vergiftigingen door alcohol daalde sinds 2015 zelfs licht, met een grotere afname in 2020 en 2021.

Ongevallen en geweldpleging met alcohol

Van de 15.600 SEH-bezoekers naar aanleiding van ongevallen waarbij alcohol betrokken was, was een kwart jonger dan 25 haar. De grootste kans om wegens een ongeval met alcohol op de SEH te komen hadden personen in de leeftijdscategorie 18-24 jaar, vooral mannen in die leeftijdsgroep. Mannen hebben ook in het algemeen een bijna drie keer zo grote kans op een SEH-bezoek door een ongeval met alcohol als vrouwen.

Opvallend is dat ongevallen waarbij alcohol betrokken is relatief vaak leiden tot ernstig letsel (vaak hoofdletsel) en een ziekenhuisopname, in vergelijking met ongevallen zonder betrokkenheid van alcohol. In 7 procent van de gevallen was sprake van geweldpleging, ook een groter aandeel dan de ongevallen zonder alcohol. 

In de 10-jaars periode 2012-2021 steeg het aantal SEH-bezoeken naar aanleiding van ongevallen waarbij alcohol betrokken was significant met 55 procent, ondanks de daling tijdens de coronapandemie. In de 10-jaars periode (2010-2019) voor corona steeg het aantal nog met 89 procent, maar in de coronajaren 2020 en 2021 lag het aantal SEH-bezoeken lager, waardoor de trend over de meest recente 10-jaars periode minder hard steeg dan voor corona. Het aantal SEH-bezoeken was in 2021 nagenoeg gelijk aan het eerste coronajaar 2020.

Jaarlijkse rapportage

VeiligheidNL rapporteert sinds 2007 voor het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport jaarlijks de meest recente cijfers uit het Letsel Informatie Systeem (LIS) over Spoedeisende Hulp (SEH)-behandelingen naar aanleiding van alcoholvergiftigingen en ongevallen en geweldpleging waarbij alcohol betrokken was. Alcoholvergiftigingen zijn daarbij gedefinieerd als SEH-bezoeken waarbij een alcoholintoxicatie geregistreerd werd en alcoholgebruik de enige reden was om op de SEH te komen. Alcohol gerelateerde ongevallen zijn gedefinieerd als SEH-bezoeken met letsel (geen intoxicatie), waarbij betrokkenheid van alcohol geregistreerd werd.