Provincie Utrecht en VeiligheidNL ontwikkelen een gedragsstrategie om dronken mensen van de fiets af te houden.

De cijfers uit het rapport ‘Middelengebruik in het verkeer 2012-2021' laten zien dat van alle bestuurders die voorafgaand aan hun ongeval alcohol en/of drugs hadden gebruikt, driekwart een fietser was. Eén op de tien was automobilist en één op de tien was bestuurder van een brommer, snorfiets, scooter of fiets met hulpmotor. Naar schatting belandden in 2021 zo’n 4.400 fietsers na alcoholgebruik op een SEH-afdeling. Het aantal fietsongevallen met alcoholgebruik en ernstig letsel tot gevolg is in de afgelopen tien jaar met 84 procent gestegen. 

Niet alleen de aantallen, maar ook de letsels onder fietsers blijken ernstiger te zijn wanneer er drank in het spel was. Slachtoffers die gedronken hadden, bleken gemiddeld vaker hoofdletsel te hebben dan wanneer er geen sprake was van alcoholgebruik: 42% had hersenletsel tegenover 11% van de nuchtere fietsslachtoffers.

Op de fiets stappen na een avondje uit is dus niet de veiligste optie. Om de doelgroep bewust te maken van de risico’s van dronken op de fiets stappen en ze een duidelijk handelingsperspectief te bieden, hebben de provincie Utrecht en VeiligheidNL de handen ineengeslagen. Aan de hand van de letselcijfers en een gedragsanalyse vormden we een sterke onderbouwing voor de ontwikkeling van de bewustwordingscampagne: Trapper niet in.

Probleemverkenning
VeiligheidNL voerde een probleemverkenning uit om beter inzicht te krijgen in de problematiek rondom fietsen onder invloed. Hiervoor werden de landelijke cijfers uit het Letsel Informatie Systeem

Bekijk via de infographic de cijfers rondom de problematiek 'fietsen onder invloed'. 

Veldonderzoek, social media analyse en interviews
Samen voerden VeiligheidNL en de provincie Utrecht een veldonderzoek uit om te kunnen bepalen hoe het doelgedrag ‘veilig thuiskomen na het uitgaan’ er precies uitziet. Dit is afhankelijk van de omgeving, het gemak, welke alternatieve vervoermiddelen er beschikbaar zijn, de sociale norm en de risicoperceptie van de doelgroep. Aanvullend voerden we een social media analyse uit en nam de provincie Utrecht een aantal interviews af bij de doelgroep.

Van gedragsanalyse naar gedragsstrategie
De verschillende onderzoeken waren belangrijke input voor de gedragsanalyse. In een gezamenlijke sessie met de provincie analyseerde VeiligheidNL welke gedragsfactoren een rol spelen bij het ongewenste gedrag ‘fietsen onder invloed’ onder jongvolwassenen na het uitgaan. De gedragsfactoren werden gekoppeld aan gedragstechnieken om de doelgroep richting het doelgedrag te bewegen. Dit vormde de uiteindelijke gedragsstrategie.

Van gedragsstrategie naar campagne
De gekozen gedragstechnieken deelden we met NOISE, het creatieve bureau dat in opdracht van de provincie de bewustwordingscampagne ontwikkelde. Dit deden ze aan de hand van de opgedane kennis over problematiek, doelgroep en doelgedrag.

Om de doelgroep te bereiken worden zowel online als offline middelen ingezet. De campagnewebsite is te vinden op www.trappernietin.nl

De campagne loopt van 17 april tot eind juni. De resultaten zullen we achteraf delen op onze kanalen.